Dlaczego jesteśmy podatni na dezinformację: wyniki najnowszych badań

Czy zdarzyło Ci się zastanawiać, dlaczego tak łatwo ulegamy misinformacji i dezinformacji? Naukowcy z Akademii Leona Koźmińskiego podjęli się badania tego zjawiska w ramach projektu MEDfake. Wyniki przeprowadzonych badań mogą pomóc nam lepiej rozumieć, jak funkcjonujemy w obliczu fałszywych informacji.

Badanie przeprowadzone przez badaczy z Akademii Leona Koźmińskiego w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie wykorzystywało interaktywne ankiety, aby sprawdzić reakcje na posty w mediach społecznościowych dotyczące zdrowia, klimatu i gospodarki. Udział w badaniu był dobrowolny, łącznie przebadanych zostało 394 osób. Uczestnicy oceniali, które informacje są wiarygodne, a które za fałszywe, co pozwoliło zidentyfikować kluczowe czynniki wpływające na naszą podatność na misinformację i dezinformację:

1. Różnice w systemach poznawczych: Informacje związane ze zdrowiem są analizowane dokładniej, ponieważ bezpośrednio dotyczą naszego dobrostanu i przetrwania. To prowadzi do lepszego rozpoznawania prawdziwych informacji. 
2. Efekt inokulacji: Po doświadczeniach takich jak pandemia COVID-19, społeczeństwo staje się bardziej odporne na dezinformację medyczną. Wiedza o zagrożeniach związanych z fałszywymi informacjami o zdrowiu może zwiększać naszą gotowość do ich identyfikacji i odrzucenia.

Przeprowadzone badanie pokazuje, jak ważne jest świadome przetwarzanie informacji i krytyczne myślenie w obliczu potencjalnej dezinformacji. Rozumienie mechanizmów, które wpływają na nasze postrzeganie informacji, może być kluczowe w zwalczaniu dezinformacji. Przprowadzone w ramach projektu MEDfake badanie stanowi uzupełnienie dotychczesowej wiedzy na temat podatności na misinformację i dezinformację, która wskazuje m.in. na dostosowania się do preferowanego przez jednostkę światopoglądu, ideologii i wcześniejszych przekonań (Linden, 2022) lub nieuwagi wynikającej z braku refleksyjności na temat dokładności informacji (Pennycook i Rand, 2019) jako jej źródła. 

Edukacja na temat mechanizmów dezinformacji oraz rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia są niezbędne, aby skutecznie przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się fałszywych informacji. Bądźmy świadomi i nie dajmy się zwieść! Więcej praktycznych wskazówek dotyczących sposobów radzenia sobie z dezinformacji znajdziesz TUTAJ.

Raport z przeprowadzonego badania internatywnego znajduje się TUTAJ.